خرمهره قم (قم-تکنیک) مروارید آبی ایران باستان
میراث 6000 ساله ایران باستان، هنر تولید خرمهره، توسط خانواده سعادتمند و شهر قم زنده مانده است. خرمهره با رنگ آبی شگفت انگیز آن با فرهنگ شرقی مخلوط شده است و مردم آن را به عنوان زیورآلات و زرق و برق نسل به نسل مورد استفاده قرار گرفته است. در سال 1963، هانس ولف، ایرانشناس آلمانی در شهر قم کشف کرد که ایران تنها مکان باقی مانده در جهان است که خرمهره تولید می شود. ولف به تولید “خرمهره” به عنوان “قم-تکنیک” اشاره کرد.
وی پروژه تحقیقاتی خود را در زمینه “قم-تکنیک” را برای کشف اسرار این تکنیک قدیمی با استفاده از لعاب زنی انجام داد. در سال 2000 در نمایشگاه جهانی در آلمان، این پروژه توسط تیم داوری به عنوان نمونه ای از فرهنگ انسانی و تداوم دانش (که در حال حاضر در نمایشگاه زیر شماره 502 ثبت شده است) انتخاب شده است.(خرمهره سازی)در حال حاضر به عنوان یکی از میراث نامشهود ایران محسوب می شود.
استان قم تنها تولیدکننده مصنوعات بخشه ایی از صنایع خرمهره به صورت انبوه در دنیا می باشد. پژوهشگران پیشینه خرمهره را درحدود 6 هزار سال هم زمان با ساخت کوره آورد استفاده از این مهره وجود می زنند. خرمهره ها کاربرد های بسیار ویژه ای دارند. به عنوان مثال می توان به استفاده از این مهره ها جهت اکسسوری و زینت آلات اشاره کرد. و یا به عنوان مهره چشم نظر برای دفع بال مورد استفاده قرار می گیرد. نا گفته نماندخرمهره بیشتر به رنگ آبی فیروزه ای بوده؛ رنگی که نشانه آرامش است. و حالت های مختلف روحی را می توان با آن نشان داد.
قم را مرکب از خاک رس مخصوص را با آب، چسب سریش) قابلیت فرم گیری ( و سلیس در اولین مرحله خمیر خرمهره خالص را با هم مخلوط می کنند. البته تمام مراحل ساخت هنوز به روش سنتی و دستی اجرا می شود. البته که این خمیر مهره ها قابلیت شکل پذیری خوبی ندارد.
يکي از کاربردهاي اين خرمهره ها که همانا آراستن چهارپايان مي باشد اشاره شد. علاوه بر اين نقش تزئيني، خرمهره ها را در بسياري موقعيت ها داراي نقش طلسمي جهت دفع چشم زخم می داند. کاربرد خرمهره ها با نقش دفع چشم زخم تنها به چهارپايان محدود نمي شود و موارد گوناگون ديگر را نيز در بر مي گيرد. پي بردن به وجود باورهايي چون «چشم زخم»، «شور چشمي»، و يا «چشم بد» با توجه به اينکه امروزه نيز تا حدودي در ميان برخي مردم جاري مي باشند، چندان دشوار نيست.