نقطه شروع تولید همه شیشه ها از همین واقعه ترکیب اکسید مس، کربنات سدیم و سیلیس است. در واقع اهمیتی که  هنر خرمهره سازی برای تاریخ و فرهنگ کشور دارد این است که مقدمه های برای تکنولوژی های دیگر شده است. از طرف دیگر همه کشورهای اطراف به این دلیل که این رنگ اشعه های منفی را جذب میکند اعتقاد دارند که برای چشم نظر خوب است.

استان قم هم تنها تولیدکننده بزرگ این محصول در جهان است. شیوه تولید کوجی با محصولات سفال و سرامیک های دیگر متفاوت است. این شیوه در دنیا به عنوان «قم تکنیک» ثبت شده و از آن با عنوان خود لعابگیری یاد می شود. در حال حاضر کوجی سازی در کشور ما ثبت ملی شده و کاندیدای ثبت جهانی یونسکو است. شما رئیس انجمن کاشی و سرامیک استان هم هستید.

حال و روز صنایع دستی استان قم را چطور ارزیابی می کنید؟

در حال حاضر 3 هزار کارگاه مجوزدار صنایع دستی در قم وجود دارد که هزار کارگاه منبت، 300 کارگاه ساخت انگشتر و تراش و حکاکی روی آن و 150 کارگاه رودوزی و الحاقی از جمله این کارگاه ها هستند. 30 کارگاه چاقوسازی در استان قم فعال است که تولیدکنندگان آن از استان زنجان به قم آمده اند. 10 کارگاه سفالگری نیز در قم وجود دارد که تنها 4 کارگاه آن فعال است. 2 کارگاه گیوه دوزی نیز هنوز باقی مانده است و این رشته به طور کلی در حال فراموشی است. رشته حصیربافی که در گذشته در استان قم بسیار رونق داشته و فقط در روستای صرم 20 کارگاه حصیربافی فعال بود امروز از رونق افتاده است و تعداد کارگاه ها در روستای صرم به 5 کارگاه کاهش یافته است.

در رشته کاشی هفت رنگ هم که قطب آن اصفهان است تنها یک هنرمند در استان قم در حال حاضر فعالیت می کند. فرش ابریشم قم در دنیا معروف است، اما بازار خود را از دست داده است. در رشته نقشه کشی فرش 6 کارگاه در استان قم فعال است، اما این رشته هم از شیوه سنتی به شیوه صنعتی در حال تغییر است. 4 کارگاه ساخت سازهای سنتی سه تار، دو تار، تار و نی در استان فعال است که شاید برای همه باورناپذیر باشد.

صنایع چوبی در زمینه تابلو های معرق و منبت هم در استان قم بسیار فعال است. در سال های گذشته بسیاری از این صنایع در معرض فراموشی قرار گرفتند و یا به طور کلی منسوخ شدند. رشته زریبافی یکی از همین رشته هاست که همین اواخر در آستانه فراموشی بود ولی با اقدام به موقع، این هنر­ صنعت به فرد دیگری انتقال داده شد. برخی از رشته های صنایع دستی رواج خوبی دارد اما برخی در حال منسوخ شدن است.

 به نظر شما چرا استقبال از صنایع دستی در استان کمرنگ است؟

تعطیل شدن بسیاری از کارگاه ها یکی از عواملی است که سبب شده صنایع دستی در استان دیگر رواج گذشته را نداشته باشد. با اینکه قم از نظر رفت و آمد شکوفاتر شده است و سالانه 20 میلیون مسافر و زائر به قم رفت و آمد دارند. به هر حال پایین آمدن ارزش کار یدی، نبود تبلیغات در مورد ارزش کار در این عرصه، کمبود درآمد، به فروش نرفتن تولیدات صنایع دستی، نبود تبلیغات برای استفاده از صنایع دستی و از همه مهم تر ضعف در اشاعه صنعت توریسم و فرهنگ سازی از مهم ترین عوامل تعطیل شدن بسیاری از کارگاه های صنایع دستی است.

برای برطرف شدن این موانع چه پیشنهادی دارید؟

اقتصاد صنایع دستی نسبت به صنایع دیگر بسیار سریعتر جواب می دهد و کم هزینه است و ارزش بالایی دارد، از نظر ارزآوری هم ظرفیت خوبی دارد. علاوه بر اینها، بیشتر متکی به مواد داخلی است و به همین دلیل می توان آن را از نمونه های اقتصاد مقاومتی برشمرد. امکان شروع فعالیت در صنایع دستی در هر مکانی وجود دارد. برای توسعه آن باید برای برگزاری نمایشگاه، تبلیغات برای مصرف صنایع دستی در رسانه ها، اشاعه صنعت توریسم و ایجاد نگرش جدید در صنایع دستی و تعریف مصرفی از صنایع دستی با توجه به نیازها و سلایق جهانیان تلاش کرد.

صنایع دستی باید در مبدا تولیدی به فروش برسد چون اهمیت فروش در مبدا نسبت به صادرات بیشتر است. به همین دلیل نباید چندان بر صادرات صنایع دستی پافشاری کنیم چرا که صنایع دستی در مبدا می توانند به قیمت بالاتر و با زحمت کمتر به عنوان سوغات به فروش برسند.

چه چیزی صنایع دستی استان را از تولیدات دیگر استان ها متمایز می کند؟

کاربردی و خانگی بودن 2 ویژگی عمده صنایع دستی استان قم است. به این صورت که گلیم و گبه و منبت که از عمده صنایع دستی استان هستند همگی مورد استفاده قرار می گیرند. بخش عمدهای از صنایع دستی استان هم در خانه و از سوی خانم های خانه دار تولید می شود. در برخی از صنایع دستی هم آثار ماندگاری خلق شده که بی نظیر است. بهترین نمونه های گچبری در حرم مطهر حضرت معصومه)س(، سید سربخش و مقابر گنبد سبز استان قم دیده می شود. در آینه کاری هم بهترین نمونه آن در صحن آینه حرم کار شده است. یکی از بهترین نمونه های حجاری را میتوان در صحن اتابکی دید.